Żywokost lekarski

To roślina wieloletnia należąca do rodziny ogórecznikowatych. W Polsce pospolita na terenie całego kraju. Preferuje gleby żyzne i wilgotne, dlatego można ją spotkać na obrzeżach jezior i strumieni wolno płynących, na mokrych łąkach, w rowach i podmokłych lasach. 

Łodyga jest kanciasta, osiągająca wysokość do 1m, cała szorstko owłosiona, w środku pusta. Liście są duże, o lancetowatym kształcie, długości do 25cm. Kwitnie od maja do czerwca. Kwiaty są fioletowe, rzadziej białe. Zebrane są w zwisły kwiatostan.

Działanie i zastosowanie:
żywokostu lekarskiego używa się jako leku pierwszej pomocy. Jego właściwości w przyspieszaniu regeneracji naskórka, w leczeniu siniaków, stłuczeń, pęknięć i złamań kości były znane od tysiąca lat. W medycynie ludowej był używany w formie papki jako środek na gojenie się ran. Właściwości lecznicze posiada dzięki obecności alantoiny - środka, który wzmaga rozrost tkanek. Części podziemne zioła zawierają od 0.6 do 0.7% alantoiny oraz 4 do 6.5% garbników (są to substancje chroniące roślinę przed grzybami i owadami). Liście są uboższe w alantoinę, zawierając tylko około 0.3% ale za to bogatsze w garbniki (8 do 9%). Kiedy żywokost  zastosowany jest na skórę, alantoina przenika z łatwością w głąb tkanek, kiedy więc zioło zostanie zastosowane na złamaną kość, może pomóc w przyspieszeniu procesu gojenia się oraz zamknięcia się kości. Okład sporządzony z liści żywokostu lekarskiego zastosowany natychmiast na skręconą kostkę potrafi znacznie zredukować bolesność obrażenia ciała. Stosowane świeże zioło na rany, wrzody, owrzodzenia, dzięki zawartościom klejów roślinnych szybko zasklepia uszkodzoną skórę, nie dopuszczając do powstania infekcji. Kiedy rana jest całkowicie powierzchowna, żywokost lekarski potrafi zagoić skórę bez najmniejszej blizny. Okład z papki lub maść sporządzona z żywokostu lekarskiego może być używana na stłuczenia, zwichnięcia, skręcenia, skazę moczanową, artretyzm, krwawiące hemoroidy, żylaki, zapalenie żyły, wrzody, opuchnięcia oraz poparzenia.

UWAGA! Badania naukowe pokazały, że jako wyizolowane substancje, alkaloidy pochodne pirolizydyny są wysoce toksyczne dla wątroby. Jednak w dalszym ciągu nie jest to jasne, czy są one toksyczne w kontekście całej rośliny, gdzie są tylko obecne w bardzo znikomych ilościach, często będąc całkowicie nieobecne w próbkach pobranych z suszonych części nadziemnych. Największa zawartość znajduje się w korzeniu, dlatego też korzeń żywokostu lekarskiego nie powinien być używany wewnętrznie. Części nadziemne żywokostu lekarskiego są uważane za bezpieczne.

Użycie:

 

Części nadziemne:

• okład z papki - sporządzić puree tylko z liści zioła i stosować na mniejsze złamania, które nie zostałyby normalnie umieszczone w gipsie, takie jak złamane palce u nogi, żebra lub pęknięcia włoskowate w większych kościach;
• krem – stosować na uszkodzoną kość lub mięsień;
• olej żywokostowy - Szklankę surowca zalewamy 300 ml oliwy z oliwek podgrzanej do temperatury około 60°C i odstawiamy na 2 tygodnie. Olej stosujemy zewnętrznie do przemywań i okładów na siniaki, stłuczenia, urazy stawu z naderwaniem wiązadeł bez zwichnięcia oraz na inne urazowe uszkodzenia.

Korzeń:

• okład z papki – przygotować papkę ze sproszkowanego korzenia żywokostu lekarskiego dodając niewielką ilość wody i odstawiając na 12h. Stosować na żylaki lub inne trudno gojące się rany.